Als een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor bouwen niet past in een omgevingsplan, kan de gemeente daarvan afwijken. Een aanvraag voor een omgevingsvergunning die niet past binnen het omgevingsplan, wordt automatisch omgezet in een 'verzoek om af te wijken'.

Er zijn twee verschillende afwijkingsprocedures:

  1. Binnenplanse afwijking: met een omgevingsvergunning voor de binnenplanse omgevingsplanactiviteit (ook wel opa genoemd)
  2. Buitenplanse afwijking: met een omgevingsvergunning voor de buitenplanse omgevingsplanactiviteit (ook wel bopa genoemd)

Binnenplanse afwijking (opa)

In het omgevingsplan staat in welke situaties en onder welke voorwaarden een zogenaamde binnenplanse afwijking mogelijk is. Het kan bijvoorbeeld gaan om het afwijken van bouwregels of het wijzigen van het gebruik van (een deel) van de woning of bijgebouw. In het omgevingsplan staan regels over afwijken. Weigert het college van burgemeester en wethouders mee te werken? Dan kan je binnen zes weken na de afwijzing een bezwaarschrift indienen.

Buitenplanse afwijking (bopa)

Het college kan ook afwijken van een omgevingsplan, een zogenaamde buitenplanse afwijking. Het college toetst of een ontwikkeling toch gewenst is, ondanks deze niet rechtstreeks is toegestaan in het omgevingsplan of met een binnenplanse afwijking. Het college moet doorgaans binnen acht weken na aanvraag van een omgevingsvergunning een beslissing nemen over het toepassen van de buitenplanse afwijking. Als de buitenplanse afwijking geweigerd wordt, kunt u hiertegen een bezwaarschrift indienen bij het college.

Als je twijfelt of jouw (ver)bouwplannen wel passen binnen het omgevingsplan, kun je een afspraak maken met de gemeente. Als je wilt weten of een aanvraag voor een buitenplanse afwijking haalbaar is kun je eerst een vooroverleg of principeverzoek indienen. 

Vooroverleg

Voor relatief kleine afwijkingen van het omgevingsplan die mogelijk waren op basis van de voormalige kruimelgevallenregeling(externe link) kun je een vooroverleg indienen bij team Vergunningen van de Samenwerking Kempengemeenten:

Meer informatie

Principeverzoek

Heeft jouw plan grote afwijking van het omgevingsplan? Dien dan eerst een principeverzoek in. Als je twijfelt of je een vooroverleg of principeverzoek moet indienen, neem dan telefonisch contact op met team Vergunningen van de Samenwerking Kempengemeenten. 

Met een principeverzoek vraag je het college een voorlopige uitspraak te doen over de haalbaarheid van je plan. Het college kijkt dan naar de relevante wetten en regels, en naar de belangen van omwonenden en/of omliggende bedrijven. Uiteindelijk krijg je te horen of de gemeente in principe aan het plan kan meewerken, en zo ja, onder welke voorwaarden. Zo kan jij bepalen of het zinvol is om een bopa in te dienen. Het principebesluit is twee jaar geldig. 

Meer informatie

Handboek Bopa 

De buitenplanse afwijking is een nieuw instrument van de Omgevingswet. Om initiatiefnemers en adviseurs op weg te helpen, hebben we een handboek opgesteld voor het opstellen van een aanvraag voor de Bopa. Onderaan deze pagina vind je ook het format voor de zogenaamde 'GoFlo' (goede onderbouwing van de effecten op de fysieke leefomgeving) die je nodig hebt voor de aanvraag voor de Bopa. 

Naar het Handboek Bopa